Wanneer gevraagd wordt, wat is dementie? dan is daar eigenlijk geen kort en eenvoudig antwoord op te geven. Wanneer je aan tien mensen de vraag zou stellen wat het eerste is wat in hen opkomt als het over dementie gaat, er grote kans is dat er tien verschillende antwoorden op gegeven worden. Dat komt omdat er heel veel verschillende vormen zijn van dementie, het verloop, de beleving van de dementie en de uitingsvorm van dementie, per persoon kunnen verschillen. Maar ook welke ervaring en of bekendheid iemand heeft met en over dementie, zullen deze verschillende antwoorden gegeven worden.
INLEIDING
WAT IS DEMENTIE?
Dementie zelf is eigenlijk geen ziekte maar een gevolg van een (hersen) aandoening of ziekte. Dementie is een algemene term van een groep symptomen (verschijnselen) die verband houden met een afname van het geheugen en cognitieve functies van de hersenen. Die symptomen zijn of worden zo ernstig dat het mensen (ernstig) beperkt in het uitvoeren van hun werk of dagelijkse bezigheden en functioneren.
Een verzameling/groep van steeds samen voorkomende klinische symptomen (verschijnselen) wordt een syndroom genoemd. Een verzameling van deze symptomen kan meerdere oorzaken hebben. Soms is de oorzaak niet bekend, maar is het geregeld samen gaan van deze tekenen zo opvallend, dat men ze groepeert tot een syndroom (zoals dementie). Zo kan de verzameling van symptomen die dementie wordt genoemd, door meerdere (hersen) aandoeningen en ziekten worden veroorzaakt. Door meer dan vijftig verschillende aandoeningen/ziekten!
En dat is dan ook één van de redenen dat er geen eenduidige aanpak of benadering is die voor ieder persoon met dementie geschikt is. Ook persoonlijkheid en karakter kunnen meespelen in het verloop en beleving van de dementie. Wanneer iemand te horen krijgt een ongeneselijke ziekte of aandoening te hebben wordt daar door iedereen op eigen wijze mee omgegaan.
Dementie is zogezegd dus niet alleen een afname van het geheugen, maar er moet ook sprake zijn van achteruitgang in de cognitieve functies van de hersenen en mensen moeten er hinder van ondervinden in werk en/of dagelijkse bezigheden en functioneren. Dementie is (nog) niet te genezen en het is progressief. Dat betekend dat de symptomen (geleidelijk) verergeren en er steeds meer hulpbehoevendheid ontstaat.
Iemand die regelmatig vergeet waar hij zijn sleutels heeft gelaten, of een boodschapje vergeet of misschien zelfs een keer niet op naam van een kleinkind kan komen, heeft echt nog geen dementie.
De symptomen die samen dementie vormen wil ik verder uitwerken. Niet alle mensen met dementie hebben last van al deze symptomen, en ook verschillen ze per hevigheid en ook de vorm van dementie geeft verschillende symptomen, maar over het algemeen worden de symptomen, die in de volgende hoofdstukken worden beschreven, waargenomen bij mensen die dementie hebben. Het zijn de meest bekende symptomen/kenmerken of signalen van dementie waaraan je dementie kunt herkennen.
Met dit schrijven hoop ik op een eenvoudige manier uit te leggen wat dementie is, welke vormen er zijn en hoe om te kunnen gaan met mensen die dementie hebben.
© Mariët de Landmeter