belevingsgericht contact
Zoals ik in een vorige blog heb verteld heb ik in mijn opleiding GVP geleerd dat er 6 stappen zijn om tot een belevingsgericht contact te komen.
Het gaat over de volgende 6 stappen:
1. Bewust zijn van je gevoelens en afstand nemen
2. Waarnemen
3. Betekenis geven
4. (zoekend) Reageren
5. Contact ervaren (wisselwerking)
6. Reflecteren
Stap 1: bewust zijn van je gevoelens en afstand nemen
Wanneer er contact is, of word gemaakt met de ander, word dit voor een groot gedeelte bepaald door je eigen stemming, je eigen gevoelens. Je bent je van je eigen gevoelens en stemming vaak niet eens bewust. We zijn ten slotte niet gewend om hier dagelijks bij stil te staan en zeker niet in de drukte die het zorgen voor in de praktijk met zich meebrengt. Je word je pas bewust van eigen gevoelens en stemming, wanneer je er bij stil gaat staan, en je jezelf hier vragen over gaat stellen. Vragen als: hoe zit ik in mijn vel vandaag? Hoe kijk ik tegen de wereld aan, hoe voel ik mij?
Het is in het maken van belevingsgericht contact juist heel belangrijk om je wél bewust te zijn van eigen gevoelens en stemming, want daardoor word je je ook bewust van de invloed die dat heeft op jouw contact met de bewoner.
Wanneer je verdrietig, moe of somber bent, zal je makkelijker contact krijgen met bewoners die zich ook niet helemaal happy voelen.
Het kan dan zijn dat verdrietige gevoelens van de bewoner bij jou de behoefte om te troosten naar boven halen zodat niet alleen de bewoner zich weer prettig voelt, maar ook jijzelf.
Wanneer je vrolijk en blij bent, ben je minder ontvankelijk voor verdrietige gevoelens. Je trekt dan bewoners aan die zich “zonnen” in jou stemming.
Je eigen gevoelens en stemming zijn er om verschillende redenen. Het komt regelmatig voor dat je een emotie, een gevoel of stemming meebrengt uit je privé leven naar je werk. Daar ontkom je vaak niet aan. Een van je ouders is bijvoorbeeld ziek en daar maak je je zorgen om, je zoon moet voor een sollicitatie gesprek, je hebt ruzie gehad je vriend of vriendin enz. het kan ook zijn dat je gevoelens te maken hebben met je werksituatie en met de spanningsvelden die je daar tegenkomt, zoals afstand-nabijheid of regels-routine. Maar ook met zaken die te maken hebben met de samenwerking met collega’s die stroef is, of waarmee je niet op 1 lijn zit.
In het maken van contact kunnen deze eigen gevoelens je in de weg staan. Om je gevoelens en stemming te kunnen hanteren is het zich er van bewust zijn een must. Vaak verandert er al iets aan het gevoel en/of stemming door je er bewust van te zijn. De hevigheid van een emotie of gevoel kan daardoor al afnemen. Tijdelijk afstand nemen van je eigen gevoelens geeft vaak ruimte om je op de bewoner af te stemmen.
Er zijn verschillende manieren om afstand te nemen van je eigen gevoelens. Je kunt bijvoorbeeld even ontspannen met een ademhalingstechniek, even je gedachten er over laten gaan of tegen jezelf te zeggen dat het “hier en nu” alleen belangrijk is. Je parkeert zo even je eigen gevoelens om er later bij jezelf op terug te komen. Op een bewuste manier je je gevoelens realiseren, er bewust mee omgaan, is niet iets wat je zomaar even doet. Het is een leerproces, een instelling die je kunt leren door je ervaringen in je werk en privé steeds weer serieus te nemen.
Hoe je met je gevoelens omgaat is heel persoonlijk en hangt sterk af van de omstandigheden waardoor ze zijn opgeroepen De één moet even wachten met reageren, een ander heeft behoefte om even in een gesprek gevoelens te “luchten” en weer een ander heeft er genoeg aan om zich bewust te zijn van gevoelens. Het is de kunst om te ontdekken waar jijzelf het meeste baat bij hebt en zo indirect ook de bewoner.