DEMENTIE EN SYNONIEMEN
“Breng me nu maar weg hoor”, roept ze zodra ik haar kamer binnenkom.
Ze is het zat, elke keer ergens anders te zijn en nu wil ze gewoon naar huis, zegt ze, wanneer ik haar vraag wat ze bedoelt met “weg brengen”.
Mevrouw is op hoge leeftijd en haar conditie is ronduit slecht. Ze is lichamelijk erg zwak en kwetsbaar en komt niet meer uit haar bed. Ze woont al zo’n vijf jaar in het verpleeghuis en tot voor kort wist ze dat ook precies. Nu niet meer, nu denkt ze ergens te zijn waar ze weg moet, en dan wil ze naar huis, naar mijn moeder zegt ze.
Het zou, in haar geval, niet belevingsgericht zijn om haar te herinneren aan haar eigen leeftijd, en de onmogelijkheid dat haar moeder dan nog in leven kan zijn. Dan zou ik een beroep doen op het leggen van verbanden in haar hoofd, en dat kan ze niet meer. In plaats daarvan probeer ik haar af te leiden en vraag haar naar haar moeder.
U houd erg van uw moeder, vertel eens wat over haar? En meer van dit soort vragen. Dit lijkt te werken, ze verteld me van alles over haar jeugd en lijkt de herinneringen daaraan heel fijn te vinden.
Zittend op de rand van haar bed, hoor ik haar aan en laat ze vertellen over “thuis” want dat is wat ze mist, en dat bedoelt ze met breng me maar naar huis. Ze is op zoek naar vertrouwdheid, veiligheid en de geborgenheid van een “thuis”.
Ze word vermoeid van het gesprekje en ik rond het contact met haar af, ze is rustig geworden en ik hoop dan ook dat het verlangen naar “huis” een beetje naar de achtergrond is gezakt.
Wanneer ik haar gedag zeg, vraagt ze, “wanneer mag ik nu naar huis”? Ze is het “gesprekje” weer vergeten. Ik gooi het over een andere ' boeg' en ik zeg haar dat ze veel moe is en niet goed alleen kan zijn, we willen graag dat u eerst nog een beetje opknapt, zo vertel ik haar.
En ineens heel alert zegt ze; “nou geef dan mijn tanden maar in mijn mond, dan ben ik weer opgeknapt”!