DEMENTIE bij LEWY BODY ZIEKTE
In eerdere blogs heb ik de meest voorkomende vormen van dementie behandeld.
Er zijn nog meer vormen van dementie maar die zijn veel minder bekend en komen minder vaak voor.
Een aantal hiervan wil ik komende blogs behandelen.
Eén daarvan is Lewy Body ziekte of dementie met Lewy- lichaampjes.
Deze ziekte is vernoemd naar dr. F.H. Lewy. Hij was een directe collega van dr. Alzheimer.
Dr. Lewy constateerde in de hersenen van sommige mensen met dementie, de aanwezigheid van de zogenoemde lewy lichaampjes. Lewy Bodies zijn abnormale inkapselingen van het eiwit bevattend materiaal in hersencellen. Door de opeenstapeling van eiwitten kunnen de cellen niet (goed) meer functioneren met alle gevolgen van dien.
Er is lange tijd (en nu nog) gediscussieerd over de vraag of het bij lewylichaampjes in de hersenen gaat om een variant van de ziekte van Parkinson of om een aparte ziekte. Lewy Bodies worden namelijk ook aangetroffen bij mensen die de ziekte van Parkinson hebben. De abnormale eiwitafzetting is dan vooral te vinden in een klein, in de hersenstam, gelegen gebied dat te maken heeft met beweging controle. Uit hersenonderzoek bij mensen die overleden zijn, met de ziekte van Alzheimer, blijken er in die hersenen óók Lewy Body's aanwezig te zijn, dan niet alleen in de hersenstam maar ook verspreid over de hersenschors.
Wanneer iemand gediagnosticeerd is met de ziekte van Parkinson en binnen een jaar verschijnselen van dementie vertoont, valt dit onder Lewy Body dementie. Komen de verschijnselen van dementie veel later in het ziekte proces dan wordt het Parkinsondementie genoemd.
Kenmerkend voor Lewy Body ziekte is de combinatie van geestelijke en lichamelijke stoornissen.
De lichamelijke stoornissen lijken heel erg op die van de ziekte van Parkinson. Denk hierbij aan tremoren (trillen/beven), stijfheid, langzame bewegingen, een gebogen postuur en een afwijkende manier van lopen.
Verder is kenmerkend bij deze ziekte de sterke schommelingen in achteruitgang. Het cognitief functioneren verschilt van dag tot dag, of zelfs van uur tot uur. Perioden van redelijk functioneren, kunnen worden afgewisseld met perioden van forse verwardheid. Ook de verschijnselen van Parkinsonisme kunnen sterk wisselen. Door deze sterke schommelingen kan er gedacht worden dat men voor de gek gehouden wordt.
In het begin van de ziekte is de dementie meestal licht, waarbij vooral problemen opvallen als aandachtstoornissen en benoemproblemen. Het geheugen en het uitvoeren van handelingen blijven meestal lange tijd goed. Doordat het geheugen lange tijd goed kan blijven, kunnen mensen met LBD zich heel goed bewust zijn van hun ziekte. Dit kan gevoelens van frustratie, paniek, verdriet en depressie veroorzaken.
Valneigingen, neigingen tot flauwvallen en herhaaldelijk vallen komen ook vaak voor, maar deze verschijnselen zijn niet noodzakelijk aanwezig om de diagnose te mogen stellen. Met betrekking tot het denken kan er eventueel sprake zijn van waangedachten: foute overtuigingen over de werkelijkheid die niet te corrigeren zijn. Diefstal waan is een veel voorkomende waan bij LBD.
Al vroeg in het ziekteproces kunnen visuele hallucinaties (zaken zien terwijl er eigenlijk niets te zien is) en visuele illusies (zaken voor iets anders aanzien dan ze in werkelijkheid zijn) voorkomen, waardoor de dementie niet makkelijk te herkennen is. Niet alleen visuele hallucinaties komen voor, ook dingen horen, ruiken en voelen die er niet zijn komen voor. Dat is extra vervelend omdat mensen met Lewy Body ziekte extreem gevoelig kunnen zijn voor de bijwerkingen van middelen tegen deze hallucinaties. Na het gebruik van deze middelen krijgen ze vooral makkelijk en in extreme mate last van allerlei spier bijwerkingen, zoals tremoren, spierstijfheid en traagheid van de spieren.
Verder is uit onderzoek gebleken dat mensen met LBD ( 80 % van mensen met LBD!), slaapproblemen hebben en dan met name tijdens de REM-slaap, het slaap stadium waarin dromen gepaard gaat met snelle oogbewegingen. Tijdens het dromen gaat de persoon de bewegingen uitvoeren die hij in zijn droom maakt. De dromen zijn vaak onaangenaam en gewelddadig. De dromer kan lachen, huilen, praten, klappen uitdelen, rechtop in bed gaan zitten of er uitspringen enz. Het spreekt vanzelf dat dit gevaarlijke situaties op kan leveren.
Verder is uit onderzoek gebleken dat mensen met LBD vaker dan bijvoorbeeld bij de ziekte van Alzheimer, last hebben van angst, constipatie en urine incontinentie komt vaak voor en ook orthostatische hypotensie (bloedrukval bij opstaan) en hyposomie (reukverlies).
Er komt steeds meer informatie over deze ziekte en mogelijk zijn er veel meer mensen met LBD dan gedacht. De diagnose is lastiger te stellen en dan wordt er vaak gezegd/gedacht dat het dan wel de ziekte van Alzheimer zal zijn of vasculaire dementie.
© Mariët de Landmeter